[ad_1]
Wat al een tijdje in de lucht hing, kwam vorige week definitief naar buiten: ASML mag sommige chipmachines niet meer aan China leveren. Daarmee is het grootste techbedrijf van Europa even het middelpunt van een mondiale ruzie tussen twee grootmachten. De komende tijd volgen waarschijnlijk meer landen, vooral uit Azië.
Het nieuws zal niet als een verrassing zijn gekomen op het hoofdkantoor van ASML in Veldhoven. Het is de Verenigde Staten al geruime tijd een doorn in het oog dat geavanceerde chiptechniek in Chinese handen terechtkomt. Daarom zaten strengere exportregels eraan te komen.
Afgelopen donderdag kwamen de concrete kabinetsplannen naar buiten. Daarin staat dat bedrijven, vermoedelijk vanaf deze zomer, een vergunning nodig hebben om bepaalde chipmachines te leveren aan sommige andere landen.
Daarbij noemde het kabinet zowel ASML als China bewust niet bij naam. Maar in de praktijk betekent het simpelweg dat ASML niet langer de geavanceerdste versie van de DUV-machines (deep ultra violet) aan China mag leveren.
Waarschijnlijk is Nederland niet het enige land dat zichzelf beperkingen oplegt. Ook onder andere Japan en Zuid-Korea hebben gespecialiseerde chipbedrijven en komen mogelijk met restricties.
De VS vreest dat de Chinezen de technologie afkijken van ASML en zijn concurrenten, en die vervolgens gebruiken voor militaire doeleinden. De Amerikaanse president Joe Biden voerde daarom de afgelopen tijd flinke druk uit op het Nederlandse kabinet om exportbeperkingen op te leggen.
ASML staat in de geopolitieke vuurlinie
Daarmee staat zowel het kabinet als ASML midden in een geopolitiek gevecht tussen de twee grootste economieën ter wereld. China en de Verenigde Staten zien elkaar als een bedreiging en de relatie tussen de twee verslechterde de laatste jaren in rap tempo.
De vorige Amerikaanse president Donald Trump startte een handelsoorlog tegen de Chinezen. Hij voerde tal van importheffingen in op Chinese producten, waarna het Aziatische land besloot heffingen op te leggen aan Amerikaanse goederen. Ook brak een techoorlog uit, waarbij de VS de ontwikkeling van China zoveel mogelijk wil beperken.
Dit zorgde er eerder al voor dat ASML zijn geavanceerdste machines – de EUV-variant (extreme ultra violet) – niet meer aan China mocht leveren. Inmiddels heeft Trump in het Witte Huis plaats moeten maken voor Biden. Maar die zet de harde lijn tegen China voort.
Biden en Rutte spraken in Washington
Begin dit jaar bezochten premier Mark Rutte en minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) de VS. Tijdens hun ontmoeting met Biden spraken ze onder meer over de ASML-kwestie. Wat er precies is besproken, deelde Rutte niet mee. Maar twee maanden later komt het kabinet dus met een verbod.
Het Veldhovense bedrijf zei afgelopen donderdag dat de financiële gevolgen van het nieuwe beleid meevallen. “We verwachten niet dat deze maatregelen veel invloed hebben op de financiële verwachtingen voor 2023”, meldde ASML in een verklaring.
Dit komt onder meer doordat het bedrijf veel andere typen machines maakt, waarvan het een deel nog steeds aan China mag verkopen. Daarnaast doet het ook zaken met andere landen. Uit het laatste jaarverslag blijkt dat het orderboek bij ASML voller is dan ooit.
