De Nederlands-Syrische Hala Naoum Néhmé pleit opnieuw voor het tijdelijk opheffen van de Europese sancties tegen Syrië. Volgens haar beperken die op dit moment hulp aan het land na de zware aardbeving. “Syriërs hebben meer nodig dan water en eten.”

Vorige week maandag werd het grensgebied van Syrië en Turkije getroffen door zware aardbevingen. Inmiddels zijn tienduizenden dodelijke slachtoffers geteld. Honderdduizenden mensen hebben dringend behoefte aan hulp. Die komt in Turkije steeds beter op gang, maar in Syrië gaat dat moeizamer door onder meer door sancties tegen het regime van president Bashar al-Assad.

“Je wordt bijna gedwongen om heel cynisch naar de situatie te kijken en te denken: waarom de Turken wel en de Syriërs niet?”, zegt Naoum Néhmé in Goedemorgen Nederland op NPO 1 over de hulpacties. “Dat wil ik niet doen, want dat past niet in deze situatie. Bovendien is de schade in Turkije vele malen groter.”

“Maar je ziet bijvoorbeeld wel honden naar mensenlevens zoeken in Turkije. Die zie je op de Syrische beelden niet. In Turkije zie je grote graafmachines die de puinhoop optillen, in Syrië zie je mensen met hun blote handen puinruimen.”

Reddingsteams uit bevriende landen van Syrië als Algerije en Armenië kwamen in actie, maar massale reddingsacties bleven op veel plekken uit. “Het is een nachtmerrie. Ik denk soms nog steeds dat ik wakker zal worden en dat het allemaal niet is gebeurd”, zegt Naoum Néhmé, die van afstand moet toekijken.

‘Meer nodig dan noodhulp’

Ondertussen is Syrië gebonden aan sancties van de Europese Unie tegen het regime. Volgens Naoum Néhmé maken die sancties het leven van miljoenen mensen onmogelijk. Noodhulp, zoals voedsel en water, valt niet onder het sanctiepakket, zei minister Wopke Hoekstra (Buitenlandse Zaken) deze week. “Maar Syriërs hebben meer nodig dan dat”, zegt Naoum Néhmé.

Ze benadrukt dat het leven in Syrië al voor de aardbeving erg zwaar was. “Het land heeft al elf jaar lang te maken met een burgeroorlog, die komt met hele vreselijke vormen van terrorisme. Jezidi’s zijn tot slaaf gemaakt, er zijn mensen levend verbrand. Bij de schaal van vernietiging kunnen wij ons weinig voorstellen.”

Het land is ook hard geraakt door corona, waardoor de Syrische munt totaal is ingestort. “De aardbeving komt hier nu overheen. Vandaag is de Giro555-actiedag, maar volgende week is er geen tv-actie, volgende maand ook niet. Mensen in Syrië hebben structurele hulp nodig.”

‘Ziekenhuizen vallen uit’

Naoum Néhmé vindt het “vrij zuur en wrang dat minister Hoekstra de wereld rondreist om aandacht te vragen voor het leed in Oekraïne, wat ongelofelijk terecht is, maar wegkijkt bij de impact van de sancties tegen de Syriërs”. Toestaan van noodhulp aan Syrië is niet genoeg, beklemtoont ze. Er is volgens haar bijvoorbeeld een tekort aan medische apparatuur in ziekenhuizen. Ook vallen ziekenhuizen uit doordat er geen benzine is om generatoren te laten draaien.

Naoum Néhmé: “De sancties hebben een politiek doel. Ze moeten niet gelden bij een ramp van deze omvang.” Ze pleit voor het “tenminste tijdelijke opschorting van de sancties die maken dat de wederopbouw de komende jaren onmogelijk wordt gemaakt”. Op dit moment is er ook geen bouwmateriaal beschikbaar, zegt ze.

Halsema

Naoum Néhmé was gisteren samen met lotgenoten uit Amsterdam op bezoek bij burgemeester van die stad Femke Halsema. “De burgemeester wilde horen van Turkse, Koerdische en Syrische Amsterdammers en Alawieten wat er leeft. Ze heeft haar medeleven betuigd. Het was een mooie en waardige bijeenkomst.”

Lees ook: 

Voormalig Speciaal Gezant voor Syrië doet oproep aan EU: ‘Hef sancties op, de nood is hoog’

Door: Peter Visser