[ad_1]
Het jaar 2022 was een jaar met torenhoge inflatie in de supermarkt. Mede door de oorlog in Oekraïne werden de boodschappen duurder. Veel basisproducten die iedereen koopt, zoals toiletpapier en pasta, stegen het snelst in prijs. Maar niet alles werd duurder: zo daalden babyvoeding, toiletzeep en appels juist in prijs.
De oorlog in Oekraïne heeft in 2022 indirect voor de hoogste inflatie sinds de jaren zeventig gezorgd. En die hogere prijzen waren ook te zien in de supermarkt. In het oog sprongen de zonnebloemolie en granen die Oekraïne maar moeilijk konden verlaten. Daardoor ontstonden er tekorten. Maar hogere energie- en transportkosten joegen ook de prijs van tal van andere producten omhoog.
“Het is lastig om te zeggen hoeveel mensen meer aan producten kwijt waren door de oorlog”, zegt Norman Buysse, onderzoeker van GfK. Bij een groep grote supermarktketens vergeleek hij de gemiddelde prijzen over heel 2022 met die van het jaar ervoor.
“Een deel van het boodschappenmandje werd direct duurder door de oorlog. Bijvoorbeeld door moeilijke leveringen van zonnebloemolie of graan uit Oekraïne. Of door handelsbeperkingen. Maar soms is het veel minder duidelijk waarom producten in 2022 zoveel in prijs zijn gestegen.”
Deze inhoud kan helaas niet worden getoondWij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.
Ook hogere prijzen door droge zomer
Toiletpapier was vorig jaar 30 procent duurder dan in 2021 en keukenpapier kostte 23 procent meer. Mede door sancties die de aanvoer van Russisch berkenhout beperken, is de productie duurder geworden. Dat hout is namelijk zeer geschikt voor toiletpapier. Ook hogere energiekosten werken door in de prijzen.
“En er zijn nog allerlei andere redenen voor de hogere betaalde prijzen”, zegt Buysse. “Zo werd zuivel bijvoorbeeld duurder door een droge zomer, waardoor boeren hun vee meer moesten bijvoeren. Dat zie je in de prijsstijging van boter.”
Goedkopere babyvoeding, zeep en appels
Het is opvallend dat baby- en kindervoeding volgens het GfK juist fors goedkoper zijn geworden. Buysse vindt het lastig daar een verklaring voor te vinden, maar vermoedt dat het te maken heeft met een terugval van de prijzen na eerdere tekorten.
Verder vallen iets goedkopere appels op. Sancties zorgen ervoor dat Europese en dus ook Nederlandse appels niet meer naar Rusland gaan. Dat drukt de prijzen. Andere lichte prijsdalingen zijn te zien bij toiletzeep, luchtverfrissers en deodorant.
Deze inhoud kan helaas niet worden getoondWij hebben geen toestemming voor de benodigde cookies. Aanvaard de cookies om deze inhoud te bekijken.
Bij basisproducten kunnen supermarkten prijsdruk moeilijker opvangen
Ook valt op dat veel basisproducten duurder worden. “Die zijn niet alleen voor consumenten het belangrijkst, maar ook voor de supermarkten. Ze willen daar graag concurrerend zijn met hun prijzen. Omdat supermarkten elkaar zo goed in de gaten houden, zijn de marges bij die producten doorgaans kleiner. Daardoor is er heel weinig ruimte om prijsdruk op te vangen.”
De prijsstijgingen in de supermarkt zullen doorzetten, verwacht Buysse. “Dat sijpelt altijd langzaam door. We zagen pas fors hogere prijzen in september en oktober, niet al direct na aanvang van de oorlog. Dat komt ook doordat supermarkten en inkopers contracten en leveringsafspraken hebben.”
Consumenten proberen volgens Buysse geld te besparen door huismerken te kopen. “Daardoor is het voor merkproducten een uitdagende periode.”
