Uit nieuw onderzoek van het Amsterdam UMC blijkt dat een aanzienlijk deel van de vrouwen die via een keizersnede bevallen, daar op de langere termijn problemen aan overhoudt. De onderzoekers beschrijven deze klachten in een wetenschappelijke publicatie voor het eerst samenhangend als een ziektebeeld. “Dankzij dit onderzoek kunnen vrouwen nu een duidelijke diagnose krijgen”, stelt het Amsterdam UMC. “Ook kan er nu beter gezocht worden naar een goede behandeling.”

Ilja had daar baat bij gehad. Zij beviel in 2016 met een spoedkeizersnede van haar eerste kind. Ze knapte op en had geen vreemde klachten, tot ze een jaar later opnieuw in verwachting raakte. “Na een week of zes kreeg ik bloedingen en zijn we naar het ziekenhuis gegaan om een echo te laten maken. De artsen dachten dat het een natuurlijke miskraam zou worden. Het hartje stopte inderdaad met kloppen, maar verder gebeurde er niets.”

Stukje achtergebleven

Ze kreeg medicatie om de miskraam op te wekken, maar toen bleek dat er een deeltje van de foetus in haar buik was achtergebleven. Door de keizersnede bij haar eerste bevalling was er een niche ontstaan, een holtevormig litteken in de baarmoeder. En daarin zat dat stukje dus vast. “Ik had geen idee wat een niche was en vond het heel beangstigend.” 

Bij veel vrouwen kan zo’n deeltje operatief worden verwijderd, maar bij Ilja zou dat te veel complicaties opleveren waardoor ze misschien wel haar hele baarmoeder zou verliezen. Daarom werd er gekozen voor een chemokuur om de cellen te verwijderen. “Het klinkt ingewikkeld, maar het deel dat nog in die niche zat, werd gevoed omdat die plek zo’n goede doorbloeding had. Eigenlijk was ik dus zwanger zonder dat ik zwanger was.”

10.000 vrouwen per jaar 

Ilja is niet de enige met een niche. Elk jaar bevallen 30.000 vrouwen met een keizersnede. De meesten, bijna 18.000, houden daar een niche aan over. Van deze groep kampen er zo’n 10 duizend met gezondheidsklachten, blijkt uit het onderzoek van het Amsterdam UMC. Ze hebben last van aanhoudende buikpijn, bloedverlies of een verminderde vruchtbaarheid. Om deze aandoening meer bekendheid te geven en beter onderzoek te kunnen doen naar een behandeling, hebben de onderzoekers het een naam gegeven: Caesarean Scar Disorder.

Weggestuurd 

“Dat het een naam heeft gekregen is heel belangrijk omdat het daarmee een aandoening is waar huisartsen, verloskundigen en andere medici op kunnen zoeken”, vertelt Ilja. Ze beheert een Facebook-groep voor vrouwen met een niche en hoort veel schrijnende verhalen. “Vrouwen worden vaak weggestuurd met hun klachten. ‘Je cyclus verandert nu eenmaal als je bent bevallen’, krijgen ze dan te horen. Dat is heel pijnlijk, zeker als je nog een kinderwens hebt en misschien wel al je ivf-behandelingen opmaakt.”

Het ingewikkelde aan Caesarean Scar Disorder is dat de klachten die vrouwen ervaren ontzettend verschillen. “Ik heb zelf op dit moment alleen last van spontaan bloedverlies, maar er zijn ook vrouwen die zoveel pijnklachten hebben dat ze niet weten wat ze met zichzelf aan moeten.” Los daarvan, stelt Ilja, is de onzekerheid of je nog meer kinderen kunt krijgen het zwaarst. Of vrouwen door een niche ook een verhoogd risico hebben op een miskraam, is iets wat beter onderzocht moet worden. “Maar er lijkt wel een verband te zijn.”

Opnieuw zwanger

Ilja’s niche werd weggesneden en na een half jaar mochten zij en haar partner opnieuw proberen om zwanger te raken. Dat lukte en na 38 weken beviel ze – opnieuw met een keizersnede – van een dochter. “Ik had het geluk dat mijn niche ontdekt is en dat ik door het Amsterdam UMC heel goed begeleid ben. Dat gun ik andere vrouwen ook.”

Helaas eindigde Ilja’s laatste zwangerschap opnieuw na negen weken in een miskraam. Zij en haar partner hebben besloten dat ze het niet opnieuw gaan proberen. “Mijn eerste bevalling met de spoedkeizersnede en de niche-zwangerschap hebben meer impact op ons gehad dan we in eerste instantie dachten”, vertelt ze. “We beseffen nu dat we een gemis probeerden op te vullen in plaats van dat we echt de wens hebben om een derde kind te hebben. Het is goed zo.”