Vakbond FNV eist aan alle cao-tafels volledige prijscompensatie vanwege de hoge inflatie. Dat betekent een loonstijging van ruim 14 procent om het koopkrachtverlies van werknemers te compenseren. Werkgevers vinden dat te veel en geven aan dat niet te kunnen betalen.

“Er is sprake van een haasje-overeffect”, zegt cao-deskundige Henk Strating van CAO-expert.online. “Als er in de ene sector wordt gestaakt, slaat dat over naar de andere sector. Het streekvervoer is bijvoorbeeld van huis uit een actiegevoelige sector. Zij zien dat staken in andere sectoren resultaat oplevert en gaan ook over tot acties.”

Leveren stakingen resultaat op?

Ja, kijk maar naar de gemeenteambtenaren. Na acties van onder meer vuilnisophalers in verschillende steden werd toch een cao-akkoord bereikt met een stevige loonsverhoging van ruim 9 procent. “Staken heeft nu effect vanwege de hoge inflatie en de krapte op de arbeidsmarkt”, constateert Strating. “Daar komt bij dat de publieke opinie momenteel op de hand van de vakbonden is. Alle seinen staan dus op groen voor acties.”

Heeft het zin om een bemiddelaar aan te stellen als vakbonden en werkgevers er niet uitkomen?

Dat kan resultaat opleveren als beide partijen echt de wil hebben om tot een akkoord te komen. “Maar als er van beide kanten eisen op tafel worden gelegd waar ze niet van af willen wijken, heeft het weinig zin. Ik moet zeggen dat er momenteel in geen enkel cao-conflict gebruik wordt gemaakt van bemiddeling”, zegt Strating.

Is het niet zo dat werkgevers al bereid zijn om de lonen flink te verhogen?

Zeker, in februari kwam de gemiddelde loonstijging uit op 7 procent. Daarmee blijft de loonstijging historisch gezien erg hoog. Werkgevers in verschillende sectoren geven bovendien aan alles op tafel te hebben gelegd, zoals in het streekvervoer. En als er niet meer financiële mogelijkheden zijn binnen een sector houdt het op.

Er wordt dan vaak met een vinger gewezen naar de overheid om de problemen op te lossen. Is dat wenselijk?

“Nee, absoluut niet”, zegt Strating. “In ons land gaan werkgevers en vakbonden over de arbeidsvoorwaarden. Dat moet zo blijven!”