Tegenwoordig kan iedereen een eigen podcast beginnen. Grondlegger Adam Curry had niet verwacht dat zijn hersenspinsel zo’n grote vlucht vooruit zou nemen, vertelt hij bij Stand van Nederland Gen Next op NPO 2. “Het was een ontzettende uitvinding voor de mensheid, onderschat het niet!”

Zo’n twintig jaar geleden kwam de Nederlands-Amerikaanse radio-dj en internetpionier Adam Curry op het idee van de podcast. “Toen ik de iPod zag dacht ik: woah! Dit is geen digitale walkman of jukebox, dit is een radio-ontvanger!” Zijn idee was om radioprogramma’s te gaan maken die on demand te beluisteren zijn. “Dat heeft een paar jaar geduurd tot 2005. Toen kwam Steve Jobs en vroeg: “kan ik dit in iTunes gooien voor de iPod?” Ja, zei ik. Dat is een goed idee.”

Niche onderwerpen scoren

Volgens podcastonderzoeker Michael Petit luisteren op dit moment ruim 6,5 miljoen Nederlanders naar een podcast. “Over elk niche onderwerp dat je kunt bedenken, is een podcast. Je kan het zo gek niet bedenken of je kunt naar een podcast luisteren.”

Curry denkt dat daarin de kracht zit van het medium. “Mensen vormen een eigen gemeenschap daaromheen. Dat was altijd de bedoeling. Iedereen kan een gemeenschap om hun product heen bouwen.” Volgens de podcastmaker ‘borrelt het wereldwijd nog met veel succesvolle programma’s die misschien duizend luisteraars hebben rondom een onderwerp’.

Verdienmodel

Een van die succesvolle niches is de podcast Moestuinadvies van Ruud Van der Aa en Joris Schuurmans. Zij nemen hun podast letterlijk op in een kas. Schuurmans vertelt: “Vandaag gaat het over paprika’s en compost. Tips over prei en fruitvliegjes in een wormenhotel.”

Ze maken hun podcast nu zo’n 2,5 jaar. In het begin hadden de podcastmakers zo’n honderd luisteraars per week. “Het groeit steeds harder en dat is zo leuk om te zien”, zegt Schuurmans. “We begonnen heel klein. Toen werden het tweehonderd luisteraars per week, en nu zitten we aan de drie- tot vierduizend per week. Het loopt heel snel op.” Volgens Van der Aa hebben ze het totaal aantal luisteraars van 150.000 al behaald.

Vanaf het begin wilden de podcastmakers het professioneel aanpakken. “Zeker tijdens de eerste vijf afleveringen kwam er steeds iets van apparatuur bij”, zegt Schuurmans. Intussen heeft het tweetal een heel verdienmodel op weten te tuigen rondom hun succesvolle podcast, terwijl ze aanvankelijk ermee begonnen als hobbyproject. “We verkopen cursussen en hebben een webshop. Op die manier verdienen we geld en daar maken we natuurlijk reclame voor in de podcast”, zegt Van der Aa.

Podcast is volwassen geworden

Petit denkt dat de aantrekkingskracht van het medium zit in het gevoel van vrijheid. “Je kunt overal luisteren waar, wanneer en met wie je wilt op elk moment.” Toch zit volgens de onderzoeker de populariteit van het medium nu op een hoogtepunt. Uit recente cijfers blijkt dat het aantal luisteraars niet meer sterk toeneemt en stagneert. “We meten al vier jaar, alleen zien we tijdens de laatste meting wel een kleine stagnatie. Het ‘proberen’ is er wel een beetje vanaf.”

Uit de cijfers is gebleken dat het medium niet per se een generatieding is. Wel is er een piek onder jongeren en onder mensen tot 34 jaar volgens de onderzoeker. Verdwijnen zal de podcast volgens Petit niet gebeuren: “Het is nu de volwassenheidsfase ingegaan.”

Bijna de helft van de Nederlanders luistert wel eens naar een podcast, en zeker onder millennials is dit razend populair. Intussen is er een ware wildgroei ontstaan, van ‘keukentafelpodcasts’ tot aan true crime. Elif Iisitman, zelf podcastmaker, legt haar oor te luister binnen de podcastmarkt.

Bekijk deze aflevering van Stand van Nederland: Generatie Next zaterdag om 22.00 uur op NPO 2. Eerdere afleveringen terugkijken kan hier, via NPO Start.

Lees ook:

Is de podcast het nieuwe goud? ‘Alles staat nog in de kinderschoenen’

Door: Matthijs Meulblok