[ad_1]
De AEX is vandaag veertig jaar oud geworden. De Amsterdamse beursgraadmeter begon met slechts dertien bedrijven die tijdens een treinreis op een rijtje waren gezet door de toenmalige beursdirecteur Tjerk Westerterp. Nu is de AEX een prestigieuze index, waarin bedrijven maar al te graag willen worden opgenomen.
In de jaren tachtig begon het te borrelen bij beursdirecteur Westerterp. Hij wilde dat de Amsterdamse beurs een graadmeter zou krijgen. Doel was om een indicatie te geven van hoe het gaat met de beursgenoteerde bedrijven in Nederland. Bovendien moest de waarde van de index continu worden berekend. En niet eens per dag, zoals toen gebruikelijk was.
In de trein tussen Luik en Luxemburg zette de directeur op de achterkant van een bierviltje dertien namen op een rijtje. Ahold, Heineken, Unilever, Hoogovens (nu Tata Steel IJmuiden), Philips, ABN Bank en Amro Bank (toen nog twee aparte bedrijven), Akzo, KLM, Gist-Brocades, Royal Dutch (nu Shell), Nationale-Nederlanden en Nedlloyd moesten samen de graadmeter vormen.
Op vrijdag 4 maart 1983 was het zover. De AEX ging van start, al heette het toen nog European Options Exchange Index (EOE). De gezamenlijke waarde was toen 100 punten, omgerekend naar euro’s is dat 45,38 punten.
Technologie verovert plek in AEX
In de loop van de jaren werd de index uitgebreid naar eerst twintig en later naar het huidige aantal van 25 fondsen. De samenstelling is de laatste jaren flink veranderd. Techbedrijven hebben een steeds prominentere plek gekregen, bijvoorbeeld ASML, Besi en Adyen. Toch staat een deel van de oorspronkelijke dertien er nog altijd in, zoals Ahold, Unilever, Philips en Heineken.
In de veertig jaar van zijn bestaan heeft de waarde van de AEX behoorlijk wat dreunen te verwerken gekregen. De grootste klap kwam in 1987, op Zwarte Maandag. Op die dag schoten aandelenkoersen wereldwijd in sneltreinvaart omlaag en de Amsterdamse index verloor in één dag 12 procent van zijn waarde.
Ook in 2001, tijdens het knappen van de internetzeepbel moest de AEX forse verliezen incasseren. En in het najaar van 2008, toen de kredietcrisis echt losbarstte, kleurde de beurs ook diep rood.
Grootste winst volgde kort na grootste verlies
De grootste winst volgde, opvallend genoeg, minder dan een maand na het grootste verlies. Op 11 november knalde de graadmeter 11,83 procent omhoog. Daarmee was het verlies van de voorbije weken zeker niet goedgemaakt, want in het najaar van 1987 kreeg de AEX klap op klap.
Bedrijven staan te dringen om in de prestigieuze index te worden opgenomen. Je staat extra in de schijnwerpers en het verbetert je imago onder beleggers. Wie uit de AEX wordt gehaald, zoals onder meer KLM en ABN AMRO is overkomen, is daar niet blij mee. Het voelt als een voetbalclub die uit de eredivisie degradeert en het kan zorgen voor koersverlies.